Sınav için mi eğitim, eğitim için mi sınav?

Eğitim sisteminde yaşanan hızlı değişimlere ayak uydurmak artık imkânsız hâle geldi. Sınıf geçme sistemleri neredeyse her yıl yeni uygulamalarla ve yeniden düzenlenerek yönetici, öğretmen, öğrenci ve velileri işin içinden çıkılmaz bir noktaya getirdi. 

Hangi sistem olursa olsun, tümünün içinde puanlar, notlar, sınavlar ve sınıf geçme ile ilgili açıklamalar… Son yıllarda derslerden başarılı olma veya öğrencinin bütüncül olarak düşünülerek başarısının tespit edilmesi anlamında, genel ortalamasına göre sınıf geçmek mümkün hâle getirilmişti. Bugün ise yönetmelikte yapılan son değişiklikle bir öğrencinin “başarısız” olması neredeyse imkânsız görünmektedir. Ortada oldukça ironik bir durum var: Bir tarafta eğitim öğretimin her aşamasında yapılan sıralama sınavları, diğer tarafta ne okuduğunu anlamadan mezun olan öğrenciler! 

Bir eğitimci olarak son zamanlarda sürekli bir şeyleri kaçırıp kaçırmadığımı düşünür oldum. Başarının tanımı mı değişti? Yani tüm toplum o kadar aydınlandı ki artık sınavlar konuşulmuyor mu? Öğrencilerimiz o kadar bilinçlendi ve gerçekçi yaklaşımlar içine girdi ki dersleri öğrenme amacından başka amaçları yok mu? Yani artık kimse sınav için çalışmıyor, tek amaç öğrenme mi?

Ben mi şüphe ediyorum, yoksa yine -mış gibi mi yapıyoruz?

MÖ 427-347 yılları arasında yaşamış olan Eflatun (Platon), kurduğu okulda, o zamanın en hayal edilmez konularına bile açıklık getirecek bir sistem kurarken dahi bu denli bir sistem karmaşası yaşamamıştır. Günümüze kadar eğitimde yaşananlardan elde ettiğimiz verilere baktığımızda oldukça uzun bir yol aldığımız ortadadır. Ancak, demek ki deneyim her zaman işe yaramamaktadır. Ya da insanoğlu deneyimlerden nasıl yararlanacağını henüz kestirememiştir.

“Akademia”dan günümüze yaklaşık 2400 yıl geçmiş ancak biz hâlâ sınavı öyle mi yapsak, böyle mi yapsak, ortalama ile mi sınıf geçilse, ders başarısı ile mi derken işin özünden iyice uzaklaştık. 

Güncel bir konu olan TEOG’un bir sınav sistemi olmadığı, bir geçiş sistemi olduğunun altı çizilse de Bakanlık eliyle yine sınav yapılmaktadır. Hatta iki dönemde birçok dersin sınavı! Önceleri üniversite sınavlarında herhangi bir soru iptal olduğunda ne kadar çok konuşulur, yazılır çizilirdi, artık buna bile alıştık. Son yıllarda birçok sınavla ilgili yaşananlar, en kusursuz olması beklenen eğitim sisteminin tüm disiplinlerinin ciddi anlamda bozulduğunun da kanıtıdır. Üniversite sınavlarındaki soru iptalleri ve mahkeme süreçleri maalesef ortaöğretim öncesine kadar inmiş bulunuyor. 1.200.000 öğrenciyi ilgilendiren bir konuda bu kadar çok hatanın yapılması kabul edilebilir değildir. 

Peki, şimdi ne olacak? İşler nasıl düzelecek? Kim düzeltecek? Nasıl düzeltecek? Hazır bu kadar soru çıkartmışken bir sınav da biz mi yapsak!...

9 Temmuz 2014 - www.egitimajansi.com

Ömer Orhan