Özür dilemek yok!

Ne hata yaparsak yapalım, genetik kodumuzda özür yok… Silmişiz elhamdülillah… 

Nasıl bir egomuz varsa artık... “Yap, işlet, devret.”

Yanlışmış, bizi “bağlamaz”! İyi olursa bizden, kötü olursa mukadderat… Oh gel keyfim gel!

Öyle hesap ödeme, bedel ödeme yok! Ödetmek isteyenlere ise bedel çok!

Oysa hata insana mahsus ve kabulü de erdemmiş… Yok, efendim değilmiş demek ki. Bugüne kadar yanlış anlamışız. Erdem lazım değilmiş, hatalı olduğumuz bilinmesin yeter. Sonrasında özür dilemek gerekir ya, maazallah evlerden ırak. 

Hep üstte olmak ve bir fazla söylemek gibi toplumsal bir refleksimiz var. Yapılan iş doğru mudur yanlış mıdır, çok da önemi yok, nasıl olsa “halledilir”. Nezaketmiş, zarafetmiş hak götüre… Bizim topraklarda herkes haklıdır. Ve en çok haklı olan da sesi çok çıkanla mevkisi yüksek olandır. Japonya’da yanlış yapan bürokrat istifa ederken, bizdeki bürokrat ise durumdan “istifade” eder. Medeniyet ve kültür meselesi işte…

Bir ara biz de medeniyete yaklaşır gibi olduk ama maalesef teğet geçtik.

“Selfie”yi çok benimsemiş olsak da “empati”, sözlüğümüze bir türlü giremedi.

Biz; yaşımızın, mevkimizin, koltuğumuzun ve maskelerimizin arkasına saklanarak özür dilemeyi hep küçüklerden bekledik. Terbiyenin sözden çok, örnek davranışlarla sağlandığını görmedik, görmek istemedik!

Binalar, yollar çöktü ses yok… Göçük oldu ses yok… İş kazalarında canlar gitti tık yok… Sınav soruları çalındı, sistemsel hatalar yapıldı, haklar yendi, hukuk hiçe sayıldı, özür yok!

Özür dilemek; itibarı zayıflatmaz, özür dileyenin hata yapma olasılığını azaltır. Özür dilemek büyüklüktür, erdem gerektirir. Eğer ahlaki bir çöküntü yoksa sağlıklı bir insandan beklendik bir davranış şeklidir. Hatayı örtmeye çalışmak ise sadece kibiri besler. Kibirli insan da “çıplak kral” gibi davranır.

Okullarda öğrenim görünce insanın eğitiminin tam sağlanacağının garantisi yok. 

“Eğitim cehaleti alır, eşeklik baki kalır.” diye boşuna söylememişler. Her ne kadar eşekleri aşağılayıcı bir söylem olsa da teşbihte hata olmazmış. Terbiyeli davranan “eşeklerden” özür dileyerek bu atasözünün mesajının hep hatırlanmasını dilerim.

Ömer Orhan